• Doğa Tarihi

Doğa Tarihi

  • 150,00 TL
  • 105,00 TL


  • Stok Durumu: Stokta var
  • 24 Saatte Kargoda

Yaşlı Plinius’un (MS 23-79) bu eseri, antik dünyadaki sağlıkla ilgili bilgilere yer veren çalışmalardan biridir. O dönemde, tedaviler için geliştirilen farklı yöntemlerle, şifanın, doğanın nimetlerinde nasıl arandığına, bulunan devaları kaydedip sistemleştirme çabalarına tanıklık ederiz. Yaşlı Plinius doğaya bakışında daima olağanüstü bir merak içindedir, birbirinden ilginç gözlemlerini aktarır. Yazar, bu kitaplarında bizlere sağlık konusunda Antik Yunan, İtalya, Trakya, Anadolu, İran ve Mısır’daki önceki çağlara ait uygulamaları ve şifaları ayrıntılarıyla betimler. Ayrıca MS 1. yüzyıl itibarıyla Roma’da, bugünkü tıp ve eczacılık dünyasını doğrudan ilgilendiren verilerin ansiklopedik olarak kayda geçirilmesiyle birlikte insanlığın farmakololojik düzeyde nasıl bir birikim sağladığını ve nerelerden gelindiğini göstermesi açısından da eşsiz bir eserdir.

Büyü, şifa ve şifacılar üzerine bilgilerin aktarıldığı bu eserde büyülü söz, tükürme, dokunma gibi unsurlarla insanın insana sunduğu şifaların ardından sayısız hayvan türünün sütü, idrarı, kanı, bağırsağı, beyni, ciğeri, içyağı, safrası, başı, ayağı vb. unsurlarının; dereotu, un, rezene, nane, kekik, zambak, ökse otu, semizotu, geven otu vb. gibi bitkilerle birlikte çeşitli usullerde sirke, bal, şarap, balmumu, arpa suyu, reçine, türlü yağlara, suya ve zifte katılarak nerede ve ne şekilde kullanılacağı üzerine bilgiler verilmektedir. Böylece her türden ağrılar, cilt, göz hastalıkları, yaralar, irinler, menenjit, epilepsi, yanıklar, kadın, çocuk hastalıkları, gut, varis vb. gibi birçok rahatsızlığa karşı uygulanan tedavi yöntemleri gösterilmektedir.


  • Yazar: Yaşlı Plinius
  • Kitabın Başlığı: Doğa Tarihi: XXVIII, XXIX ve XXX. Kitap
  • Latince Özgün Metin: Historia Naturalis
  • Latinceden Çeviren: Sema Sandalcı
  • Yayına Hazırlayanlar: Taşkın Takış - Ufuk Coşkun
  • Kapak Tasarımı: Harun Ak
  • Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 350; Tarih- 47
  • Basım Bilgileri: 1. Basım: Haziran 2022
  • Sayfa Sayısı: 271
  • ISBN: 978-625-8123-05-5
  • Boyutları: 13,5 x 21
  • Kapak Resmi: Bertel Thorvaldsen, "Iuppiter’in Kartalı ile Ganymede", Thorvaldsen Müzesi, Kopenhag, 1817.

Önsöz

Yaşlı Plinius (23-79) (Gaius Plinius Secundus)

Plinius’un Kitap Çevirisi için Yararlanılan Kaynaklar

Metindeki Latince ve Yunanca Sözcüklerin Okunuşuna Dair

Doğa Tarihi

XXVIII. Kitap

XXIX. Kitap

XXX. Kitap

Metindeki Seçilmiş Latince Kelimeler

Dizin

Yaşlı Plinius (23-79)
(Gaius Plinius Secundus)

İtalya’nın kuzeyinde bulunan Gallia Cisalpina’daki Como gölü yakınında Novum Comum’da atlı sınıfından bir aileye mensup olan Plinius, genç yaşta Roma’ya gelmişti. Burada o dönemde fazlasıyla talep gören avukatlık mesleğinin yanısıra üst düzey askerî görevlerde de bulundu. Gerek askerî işlerde gerekse edebiyat alanında arkadaşı olduğu, yaşam öyküsünü de dile getirdiği konsül Pomponius Secundus’tan destek gördüğü ve ondan etkilendiği anlaşılmaktadır. Askerî görevleri nedeniyle neredeyse bütün eyaletleri dolaşmış, Germania’da (Almanya), Dunavis’te (Tuna), İspanya’da, Galya’da (Gallia, Fransa), Afrika’da, olasılıkla Suriye’de (Titus’un maiyetinde Yahudilerle yapılan savaşta) hizmette bulunmuştu. Roma’da kaldığı sırada İmparator Vespasianus ile de iyi bir bağ kurabilmişti.

Plinius tüm resmî görevlerinde şaşılacak bir öğrenme hevesi ve olağanüstü bir çalışma temposuna sahipti. Çok az uyurdu. Bir kölesi ona kitap okur, o da notlar alırdı. Dünyanın ve hayatın şaşkınlık veren, merak uyandıran olaylarına hayranlık duyardı.

Askerlik, hitabet, dilbilgisi, biyografi üzerine çok çeşitli konularda eser vermesine karşın, Romalı tarihçi Tacitus’un yararlandığı 20 kitaplık German Savaşları (Bella Germaniae) ile Aufidius Bassus’un eserinin devamı niteliğinde olan 31 kitaplık Roma’nın yakın tarihine ilişkin yazdıkları günümüze ulaşmamıştır. İmparator Titus’a atfettiği ve en kapsamlı çalışması olan, 37 kitaptan oluşan ansiklopedik Doğa Tarihi (Historia Naturalis) adlı eserinin büyük kısmı ise günümüze ulaşmıştır. Bu eserinin birinci kitabında Plinius, “içindekiler” üzerine bilgi vermekte ve yararlandığı kaynaklara değinmektedir. Ana hatlarıyla bu ansiklopedik eserinin 2. kitabı evrenin yapısı, 3-6 arası kitapları Avrupa, Asya ve Afrika’nın coğrafya ve etnografyası, 7. kitabı antropoloji ve insan fizyolojisi, 8-11 arası kitapları zooloji, 12-19 arası kitapları botanik, 20-27 arası kitapları bitkilerden yapılan ilaçlar, 28-32 arası kitapları karada ve suda yaşayan hayvanlardan elde edilen ilaçlar, 33-37 arası kitapları da minerallerin ilaç ve sanat alanında kullanımları yani mineraloji ve ayrıca ressamlar üzerinedir.

Pek çok konuyu yazıya geçirmeye çalışan yazarın ölüm şekli bile onun öğrenmeye olan tutkusunu göstermektedir: 79 yılının Ağustos ayında Misenum’da demir atmış bulunan filonun komutanı iken Vesuvius (Vezüv) yanardağı ateş püskürtmeye başlayınca, gene bir yazar olan yeğeni Genç Plinius’un bir mektubunda anlattığı kadarıyla (III, 5 ve VI, 16), bilimsel araştırma merakı yüzünden, küçük bir tekneye binip dağın yakınına gitmiş, yağan kızgın küllere karşın gözlemlerde bulunmaya ve not tutmaya çalışmıştı. Ertesi gün karanlıkta ve şiddetli patlamalar arasında, yağan taşlara karşı korumak için başına bir yastık sararak kıyıya çıkmış, fakat kükürt buharından boğularak ölmüştü.


Sema Sandalcı

1990 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Filoloji Bölümü Latin Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’ndan mezun oldu. 1990-1993 yılları arasında aynı bölümde “On İki Levha Yasaları” konulu Yüksek Lisansını; 1993-1999 yılları arasında aynı bölümde “Eski Roma Yazınında Satura Türü ve Kadın” konulu Doktora Programını tamamladı. 1993 yılından itibaren Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde çalışmalarını yürütmektedir. Ayrıca İstanbul Filarmoni Derneği’nin de bir üyesidir. Dil, edebiyat ve kültür üzerine bilimsel çalışmaları, Eski ve Yeni Yunancadan Türkçeye çeviri edebî eserleri bulunmaktadır. ÇevirileriGracchus Kardeşler, (Plutarkhos), Belge Yayınları, İstanbul (2001), Troyalı Kadınlar, (Evripides), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul (2002), Yakarıcılar, (Euripides), İş Sanat Yayınları, İstanbul (2011), Resos, (Euripides), İş Sanat Yayınları, İstanbul (2011), İlyada (Homeros), Ceren Yayıncılık, Edirne (2016), Odysseia (Homeros), Yapada, Edirne (2019), Homeros Sözlüğü, Yapada, Edirne (2019), Binicilik Üzerine (Ksenophon), Ceren Yayıncılık, Edirne (2019), Argonautika ve Sözlükçesi (Apollonios Rhodios), 2 Cilt Kapra Yayıncılık, İstanbul (2021).