Henri Bergson

Henri Bergson (1859 - 1941)

Ünlü Fransız filozof. Yetenekli bir müzisyen olan babası, Polonyalı zengin bir Yahudi ailesinden geliyordu. Annesi de bir İngiliz Yahudisiydi. Ama Bergson’un yetişme biçimi, eğitimi ve ilgi alanları bütünüyle Fransızlara özgüydü; tüm yaşamı da Fransa’da, büyük bölümüyle Paris’te geçti. Bergson, statik değerleri yadsıyarak devinim, değişme ve evrim gibi değerleri benimsemiş ve daha sonra süreç felsefesi adını alan kuramı geliştirmiştir. Evrim süreci, sürekli gelişen ve yeni biçimler yaratan yaşam atılımının (élan vital) sürekliliği olarak görülmeliydi. Bilimin kullandığı ve saatle ölçülen uzaylaştırılmış zaman kavramına karşı, süre (yaşanan zaman) kavramının önemini vurgulamıştır. Bergson, ruhsal olguların nitelik açısından öteki olgulardan farklı olduğunu ve psikologların bu olguları nicelleştirip saymaya çalışarak, insanın içsel benliğiyle ilgili bilincini analiz etmiştir.

Başlıca Eserleri: Essai sur les donnéees immédiates de la conscience (1889, Bilincin Doğrudan Doğruya Verileri), Matière et mémoire (1896, Madde ve Bellek), L’Évolution créatrice (1907, Yaratıcı Evrim), Le Rire: Essai sur la signifiance du comique (1900, Gülme), L’Énergie spirituelle (1920, Zihin Kudreti).