Demosthenes

Demosthenes (MÖ 384 - 322)

Atinalı devlet adamı. Eski Yunan hatiplerinin en büyüğü olarak kabul edilir. Platon ve Aristoteles’in çağdaşı olan Demosthenes, varlıklı bir kılıç yapımcısının oğluydu. Hukuksal retorik eğitimi aldı. Yirmi yaşına geldiğinde geçimini retorik alanındaki becerisiyle sürdürmeye çalıştı. İlk denemeleri başarısız olmasına ve konuşmaları halkı güldürmesine karşın azmini hiç yitirmeyerek ileride çok büyük başarılara imza attı. Demosthenes MÖ 354’te Meclis önünde ilk önemli konuşmasını yaptığında henüz 30 yaşındaydı. “Donanma Üzerine” diye bilinen bu konuşma ona büyük bir ün kazandırdı. Demosthenes’in sağlam bir mantığa dayanan söylevi, Atinalıları, Perslere yönelik bir saldırıya girişmeyeceklerini ama çarpışmaya da hazır olduklarını göstermek amacıyla, sessizce donanmalarını güçlendirmeye ikna etti. MÖ 341’de Atinalı bir komutanın, Khersonesos’taki bir Makedonya kentinin çok yakınında tatbikat yapması II. Philippos’u öfkelendirdi. II. Philippos’a Demosthenes “Khersonesos Üzerine” adlı konuşmasında yanıt verdi ve süregelen durumu “Philippos bizimle savaş halindedir ve barışı bozmuştur” biçiminde özetledi. Kısa bir süre sonra da II. Philippos’a karşı yürüttüğü uzun süreli kampanyanın belki de en başarılı konuşması olan üçüncü Philippikos söylevini verdi. Söylev Demosthenes’in donanma denetçisi olmasına ve önerdiği reformları gerçekleştirme olanağını bulmasına yol açtı. Hitabet alanındaki becerisiyle çok geçmeden “demokratik” diye nitelendirilebilecek siyasal grubun önderi haline geldi. Yunan tarihini incelemeye büyük önem veren Demosthenes, halk önündeki söylevlerinin hemen tümünde güncel konularla tarihsel olaylar arasında ayrıntılı paralellikler kurardı. Romalı bir başka usta hatip ve siyaset adamı olan Cicero, Demosthenes’ten derinden etkilenmiştir. Öyle ki Peri Korone (Taç Üzerine) adlı konuşmasını Latinceye çevirerek bir de önsöz yazmıştır.