Edgar Allan Poe
Edgar Allan Poe (1809 - 1849)
Şair, yazar ve eleştirmen. Gizem ile macabre (ölüm ögeleri) içeren şiir ve hikâyeleriyle tanınmakta ve Amerikan romantizmi ile Amerikan hikâyeciliğini öncüleri arasında sayılmaktadır. Londra ve Richmond’ta eğitim aldıktan sonra Virginia Üniversitesi’ndeki öğrenimini yarıda bıraktı. Ailesinin erken ölümü ve koruyucu babasıyla anlaşmazlıkları yüzünden zor bir gençlik geçiren Poe kendinden önce gelen Amerikan yazarların aksine yalnızca yazarlıkla geçinmeye çalıştığından yetişkinlik döneminde de birçok maddi sıkıntı çekmiştir. ‘Dedektif’ kelimesi henüz yokken yazdığı Morgue Sokağı Cinayetleri ile oluşturduğu olay örgüsü, günümüze kadar yazılmış olan hemen hemen her dedektif hikâyesinin yapıtaşı olmuştur. Bu nedenle Poe, Batı’daki dedektif hikâyeciliğinin de öncüsü olarak bilinir. Etkisi öyle büyüktür ki Sherlock Holmes ilk romanı Kızıl Dosya’da hem Poe hem de Morgue Sokağı Cinayetleri’ndeki karakteri Dupin’den bizzat bahsetmektedir. Büyük bilim kurgu yazarı Jules Verne’in Buzların Sfenksi romanı Poe’nun Nantucketli Arthur Gordon Pym’in Öyküsü romanına devam niteliğinde olmasından ötürü Poe’nun eserleri aynı zamanda bilim kurgu türünün de esin kaynağıdır. Poe, edebî eserlerin tek bir duygu veya düşünceye odaklı olması gerektiğine inandığı için çoğunlukla kısa eserler kaleme almıştır. Poe’nun Avrupa ve özellikle Fransa’da gördüğü ilginin sebebi Charles Baudelaire’in ondan yaptığı çevirilerdir. Bu çeviriler Fransızca Poe okumalarında da birer klasik sayılmak