Platon epistemoloji (bilgi kuramı) ve ontolojiden (varlık bilimi) etik ve estetiğe kadar felsefenin pek çok alanında eserler vermiş bir düşünür olsa da birçok uzmana göre her şeyden önce bir siyaset düşünürü idi. Platon’un otuzdan fazla diyalogdan oluşan külliyatında üç eser bilhassa siyaset felsefesi alanına odaklanmış olmasıyla ön plana çıkmaktadır. Bu eserler kronolojik sıraya göre, Devlet (Politeia), Devlet Adamı (Politikos) ve Yasalar’dır (Nomoi). Başlığından da anlaşılacağı üzere, Devlet Adamı isimli diyalogda devleti ve toplumu adil bir şekilde yönetecek olan devlet adamı figürünün neliği üzerine bir tartışma yürütülmektedir. Atina dışından gelen bir yabancı ile Genç Sokrates arasında geçen tartışmada gerçek devlet adamının yalnızca hakiki bilgiye sahip kişi olabileceği ve sadece yasalara dayanan bir yönetimin ancak geçici bir çözüm olabileceği sonuçlarına varılır. Bilgi olmadan erdemli insanların ve adil toplumun tesis edilemeyeceği fikri şüphesiz Platon’un felsefeye yaptığı en büyük katkılardan biridir. Platon sofist, devlet adamı ve filozof üzerine bir üçleme kaleme almak istese de bu üçlemenin yalnızca ilk iki eseri olan Sofist ve Devlet Adamı diyalogları elimizde bulunmaktadır.
- Yazar: Platon
- Kitabın Başlığı: Devlet Adamı
- Eski Yunanca Özgün Metin: Πολιτικός
- Çeviren: Emre Karatekeli [Eski Yunanca]
- Yayına Hazırlayan: Taşkın Takış
- Kapak Tasarımı: Harun Ak
- Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 389; Felsefe Dizisi - 105
- Basım Bilgileri: 1. Basım: Haziran 2023
- Sayfa Sayısı: 132
- ISBN: 978-625-8123-45-6
- Boyutları: 13,5 x 21
- Kapak Resmi: Platon
Platon (MÖ yaklaşık 428 – MÖ 348)
Atinalı filozof. Atina ile Sparta’nın
başı
çektiği
Peloponnessos Savaşı (MÖ 431-404) sırasında
gözlerini dünyaya açan Platon hem anne hem de baba tarafından
varlıklı
ve siyasette nüfuzu olan bir aileden gelmektedir. Ailesinin etkisiyle Atina
polisinin yönetimi ve siyasetinde ilerlemesi beklenen Platon bu yolu izlemeyip
önce sanata yönelip dithyrambos, lirik şiir ve tragedya yazmıştır.
Ancak yirmi yaşında Sokrates ile tanışınca bu şiirlerini yakıp
felsefe ile ilgilenmeye başlamıştır. Sokrates’in MÖ 399’da ölüme mahkûm
edilip idam edilmesinden sonra, Platon Atina’dan ayrılarak
12 yıl
boyunca seyahat etmiştir. Megara’ya, Kyrene’ye, güney İtalya’ya
ve Mısır’a
gitmiş,
bu seyahetleri vesilesiyle Herakleitos’un, Parmenides’in, Pythagoras’ın
düşüncelerini
öğrenmiştir.
Atina’ya geri döndükten sonra burada ünlü okulu Akademiasını
kurup felsefe ve matematik üzerine dersler vermiştir. Tüm halka açık
olan bu okula gelenlerden herhangi bir ücret talep edilmemesine rağmen
okulun müdavimleri aristokrat, varlıklı erkekler olmuştur.
Genellikle diyalog formunda yazdığı eserlerinden ona atfedilenler de dâhil
olmak üzere otuz beşi günümüze ulaşmıştır.
Emre Karatekeli
İTÜ İnşaat
Mühendisliği’nden lisans (2012) derecesini aldıktan sonra beşeri bilimler alanına
geçerek ODTÜ Felsefe Bölümü’nden yüksek lisans (2016) ve doktora (2021)
derecelerini aldı. İkinci lisans derecesini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesi, (Eski) Yunan Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda tamamladı (2021).
Toplum ve siyaset felsefesi, Rousseau, Hegel ve Nietzsche gibi kıta felsefesi
düşünürleri başlıca çalışma alanlarıdır. Eski Yunanca ve Almancadan çeviriler
yapmaktadır. ODTÜ ve Atılım Üniversitesi’nde yarı zamanlı öğretim görevlisi
olarak felsefe dersleri vermektedir.
