Yunan Mitolojisinde Aşk
- 2.250,00 TL
-
1.575,00 TL
- Stok Durumu: Stokta var
- 24 Saatte Kargoda
- Yazar: Turhan Yörükân
- Kitabın Başlığı: Yunan Mitolojisinde Aşk
- Yayına Hazırlayan: Ufuk Coşkun, Şermin Korkusuz
- Grafik Tasarımı: Harun Ak
- Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 206; Mitoloji Dizisi - 2
- Basım Bilgileri: 1. Basım / Haziran 2018 - Bez Cilt, Kuşe Kâğıt, Renkli Basım
- Sayfa Sayısı: 599
- ISBN: 978-605-2133-09-5
- Şömiz Resmi: İtalyan heykeltıraş Antonio Canova (1757-1822) tarafından yapılmış Aşk Öpücüğü adlı heykel (Louvre Müzesi).
- Cilt Deseni: M.Ö. 394-387 yılları arasında Aphrodite başı darb edilmiş bir Knidos gümüş parası (Drachm).
- Boyutları: 20,3 x 27
ÖNSÖZ
APHRODİTE’NİN ÜNLÜ HEYKELİ VE TAPINAĞI
ÜZERİNE BİR AÇIKLAMA
GİRİŞ
Alpheios ile Arethusa
Eros
ile Psykhe
BÖLÜM I
APHRODİTE VE EROS
Aphrodite ile Eros
Aphrodite’nin Unvanları
Aphrodite’nin Refakatçileri
Aphrodite Ourania
Aphrodite Pandemos
Eros ve Anteros
BÖLÜM II
İNSANIN YARADILIŞ ÖYKÜSÜ
Prometheus ile Kardeşi
Prometheus ile Epimetheus
Epimetheus ile Pandora
Yaratma ve Yok Etme Süreci
Deukalion ile Pyrrha
Aşk İlişkilerinde Farklılaşma
BÖLÜM III
AŞK UĞRUNA ÖLENLER
Baukis ile Philemon
Haimon ile Antigone
Orpheus ile Eurydike
Admetos ile Alkestis
Keyks ile Alkyone
Haimos ile Rhodope
Aedon ile Polytekhnos
Kapaneus ile Euadne
Aison ile Alkimede
Kyllaros ile Hylonome
Kyzikos ile Kleite
Hero ile Leandros
Pyramus ile Thisbe
Alpheios ile Arethusa
BÖLÜM IV
AŞKTA İHANETE UĞRAYANLAR
Kyanippos ile Leukone
Herakles ile Deianeira
Alkmene ile Amphitryon
İason ve Medeia
Paris ile Oinone
Helena ile Menelaos
Paris ile Helena
Korythos ile Helena
Aineias ile Dido
Theseus ile Ariadne
Demophon ile Phyllis
BÖLÜM V
AŞKTA YASAK İLİŞKİLER
Myrrha ile Kinyras
Pieros ile Kleio
Nyktimene ile Epopeus
Skhoineus veya Klymenos ile
Harpalyke
Kyanippos ile Kyane
Piassos ile Larissa
Assaon ile Niobe
İktinos ile Side
Oidipus ile İokaste
Thyestes ile Pelopia
Khrysippos ile Laios
Aigypios ile Boulis
Halia ile Oğulları
Tanais ile Lysippe
Byblis ile Kaunos
Makareus ile Kanake
Euopis ile Erkek Kardeşi
Leukippos ile Kız Kardeşi
Hippolytos ile Phaidra
Tenes ile Philonome
Prokne ile Philomela
Polytekhnos ile Khelidon
BÖLÜM VI
AŞKTA SAPIK İLİŞKİLER
Pygmalion ile Galateia
Protesilaos ile Laodameia
Dimoites ile Bulduğu Ceset
Ekho ile Narkissos
Narkissos ile Ameinias
Timagoras ile Meles
Minos ile Pasiphae
Miletos ile Sarpedon
Oğlancılık ve Sevicilik
Zeus ile Ganymedes
Brankhos ile Apollon
Apollon, Zephyros ve Hyakinthos
Apollon, Zephyros ve Kyparissos
Herakles ile Hylas
Akhilleus ile Troilos
Akhilleus ile Patroklos
Agamemnon ile Argennos
Nisos ile Euryalos
Sappho ile Kız Öğrencileri
BİBLİYOGRAFYA
SOY AĞACI TABLOLARI
AÇIKLAMALI İNDEKS
ÖNSÖZ
Kitabımız, Yunan mitolojisinde sevme, sevişme ve üreme isteği dediğimiz
tanrılaştırılmış bir sâiki temsil etmekte olan Aphrodite’nin ve Eros’un
etkisiyle meydana gelmiş olayları incelemeye, bu tanrıçanın ve tanrının insanlar
üzerinde yaptığı önemli etkiyi dile getiren mitos’ları işlemeye çalışmaktadır.
Bilindiği üzere Aphrodite, bir aşk ve güzellik tanrıçasıdır. Ancak burada,
onun, güzellik boyutu ile diğer bazı özellikleri üzerinde ayrıntılı bir şekilde
durulmamış, bir aşk tanrıçası olarak temsil ettiği özelliklere ağırlık
verilmiştir.
Yunan mitolojisi konusunda yazılmış olan kitaplar, genellikle herhangi
bir sınırlamaya gitmeden, her türlü öyküyü bir arada veren; tanrıların,
tanrıçaların ve ünlü mitolojik kahramanların başından geçmiş pek çok değişik
serüveni, belli bir sıra dahilinde anlatmaya çalışan kitaplar olmuştur.
Elinizdeki kitap, bu açıdan bakıldığında, konuya bazı sınırlamalar getirmiş;
buna karşılık, duygusal açıdan iz bırakmış birtakım insanların, ünlü
kahramanların yaşadıkları aşkların öykülerini ayrıntılı bir şekilde
dile getirmeye ve incelemeye çalışmıştır. Bu bakımdan, tanrıların,
tanrıçaların, hattâ Aphrodite ile Eros’un yaşadığı aşklar da dahil olmak üzere
bütün diğer aşk öyküleri dolaylı bir şekilde ele alınmış, Yunan
Mitolojisinde Doğu-Batı Bütünleşmesi adlı kitabımızda ele alınmak üzere bu
kitabın kapsamı dışında bırakılmıştır. Mitolojik kahramanların aşkla ilgili
olarak yaşadıkları insanî duyguları olabildiğince ayrıntılı bir şekilde vermeye
çalışırken, bu öykülerin tarihî, felsefî, psikolojik ve sosyolojik
içeriklerine de kısaca temas edilmiştir.
Kitabımızda, öykülere temel teşkil eden kahramanların mitolojik tarih
sahnesine çıkışları hesaba katılmamış, görüleceği üzere, sistematik tasnif
içerisinde olmaları gereken yerlerde ele alınmaları sağlanmıştır. Öykülerin
anlatılması sırasında, ilk kaynaklara kadar inilmiş; mitolojik öykülerin henüz
canlılığını koruduğu İlk Çağ’da yaşamış olan yazarların, özellikle Homeros,
Hesiodos, Simonides, Pindaros, Apollodoros, Rodoslu Apollonios, Konon, Mauseus
gibi mitografların, Aiskhylos, Sophokles, Aristophanes ve Euripides gibi
tragedya ve komedi yazarlarının, Herodotos ve Pausanias gibi tarihçi ve
gezginlerin yanında, Lâtin şairlerinden Hyginus, Vergilius ile Ovidius’un,
Cicero ve Apuleius’un anlatım şekillerinden yararlanılmıştır; bu kimselerden
yararlanılmış olan kısımlar, özenle belirtilmiştir. Yer yer, farklı anlatım ve
yorumların bir karşılaştırması yapılmış; tekrarlanan temalar ile bu temaların
işleniş şekillerinde meydana gelmiş olan, anlatımı tamamen başkalaştıracak,
hattâ çelişkiye uğratacak değişiklikler gösterilmeye çalışılmıştır.
Kitabımızda, ayrıca, bu öykülerin, sadece Yunan ve Roma sanat ve
edebiyatını, hattâ Klâsik Dönem’in felsefesini etkilemekle kalmadığını, bütün
bir Batı kültürü için de önemli bir kaynak oluşturduğunu; Rönesans’tan bu yana
edebiyatta, özellikle plâstik sanatlarda ve müzikte pek çok sanatçıya kaynaklık
ettiğini, hattâ bu etkilerin bazı örneklerini, modern edebiyat ve sanat
eserlerinde bile görmenin mümkün olabileceğini göstermeye çalışacağız. Bu
vesileyle, bu etkilenmenin birtakım örneklerine işaret ederek, edebiyat, müzik
ve plâstik sanatlar alanında çalışmalar yapmakta olanlara, pek çok sanat
eserinin temelinde bulunan mitolojik öykülerin neler olduğunu göstermek
suretiyle yardımcı olabileceğimize inanıyoruz.
Gerek Batı dillerinde, gerekse Türkçemizde, mitolojik isimler, o
dillerin kültürlerinde yer etmiş olan ifade tarzlarına uyularak, çoğunlukla
Lâtince yazış veya söyleyiş tarzına uyularak ifade edilmiştir. Bir zamanlar
Millî Eğitim Bakanlığı’nın yayımladığı Yunan ve Lâtin Klâsikleri Serisi’nden bu
yana, Türkçemizde Eflâtun (Platon) ve Aristo (Aristoteles) gibi isimlerin
dışında, eski Yunancanın ve Yunan kültürünün gereklerine uygun düşecek şekilde
bir yazış şekli kabul edilmiştir. Bu kitap da, böyle bir yol izlemiş ve
mitolojik isimler, Yunanca yazılış veya okunuş şekilleriyle verilmeye
çalışılmıştır.
* * *
Kitapta yer alan resimlerin tamamı, kamunun faydalanmasına sunulmuş
olan; çok büyük kısmı, internet sayfalarında dolaşan resimlerdir. Bu faydalanma
yolu bize, çeşitli alternatifler arasında bir seçme yapma imkânı da tanımıştır.
Uygun bulduğumuz, çözünürlükleri yüksek bir kısım resmi internet aracılığı ile
indirmiş ve kitaba dahil etmiş bulunuyoruz.
Bu “Önsöz”de belirttiğimiz esaslar dahilinde amacımıza ulaştığımıza
inanarak, kitabın notlandırılmış ve resimlendirilmiş olan bu yeni baskısının
kabul göreceği ve beğenileceği umudu ile kitabın hazırlanmasında emeği
geçenlere, özellikle de gösterdiği gayret ve beceri dolayısıyla genç bilgisayar
operatörü Harun Ak’a teşekkürlerimi ve takdirlerimi ifade etmeyi bir borç
biliyorum.
Turhan Yörükân
Ankara, Ekim 2016
Turhan Yörükân, 29.1.1927 yılında İstanbul’da doğmuş; çocukluk ve ilk gençlik yıllarını Topkapı dışında, o zamanlar son derece bâkir bir tabiat parçası olan Gümüşsuyu’nda her türlü ehlî ve insanlara yakın yaşamakta olan yabanî hayvanların arasında; Aisopos geleneğini sürdürmüş olan La Fontaine’in masallarını, Kelile ve Dimne’nin insanlara ahlâkî öğütler veren, annesinin yorumlamasıyla, hayvan kılığına bürünmüş birtakım saygın “ruhların” anlattıkları, Yunan mitolojisinde dile getirilen dönüşüm öykülerinin benzerlerini dinleyerek geçirmiştir.
Daha ilkokulda iken, babası ona, sonradan Ömer Seyfettin’e ait olduğunu öğrendiği, Maârif Vekâleti Devlet Matbaası’nda 1927 yılında İlyad adıyla yayımlanmış çevirisinden bir bölüm okumuş; ayrıca kendisi de, ortaokulda bulunduğu sırada, kime ait olduğunu bilmediği, Homeros’un Odysseia’sını özetleyen bir kitabı satın alarak, uzun bir süre elinden bırakamamıştır. Bu öyküleri, yakın çevresine anlatmaktan da büyük bir haz duymuştur. Folklorik ve mitolojik öykülere düşkünlüğü, babasının gözünden kaçmadığı içindir ki lise eğitimini Lâtince tedrisat yapan okullarda tamamlamıştır.
Kentaurosların, Piramus ve Thisbe’nin öyküsünü Lâtince “kıraat” kitaplarından öğrenmiştir. Yüksek öğrenimi sırasında Anadolu ve Yunan mitosuna, Yunan felsefe ve ilmine karşı duyduğu ilgiyi bugüne kadar sürdürmüş; kitaplarında anlattığı mitolojik öyküleri psikolojik, sosyolojik ve felsefî yönleri yanında, çeşitli güzel sanat eserleri ve edebî metinler üzerinde yaptığı etkileriyle ele alıp değerlendirmeye çalışmıştır. Elinizdeki kitapta bütün bu söylenenlerin izlerine rastlayacaksınız. Turhan Yörükân, psikoloji, sosyal psikoloji ve sosyoloji alanında yayımladığı, bir kısmı tekrar tekrar basılan otuzun üzerindeki kitabında bile, mitolojik kahramanlara atıfta bulunmaktan vazgeçmemiş; onlara sahip çıkmayı sürdürmüş çok yönlü bir yazardır.
Türkân (Yörükân) Turgut