Patancali
ve Yoga, Batı’da büyük ilgi gören yogik düşünceye; onun tarihine, gelişimine ve
ne anlama geldiğine dair açık, sade ve anlaşılır bir bakış sunuyor. Bu kitap
yalnızca yoga tekniklerini ve uygulamalarını anlatan bir rehber değil.
Yoga, insanın acı ve ıstırabı aşma arayışıyla ortaya çıkmıştır; başlangıçta, arkaik ve büyüsel araçlara benzeyen yöntemlerle şekillenmişti. Bu yöntemler Patancali’den çok önce biliniyordu; fakat Eliade, yogayı ilk kez sistemli biçimde yazıya döken düşünür olan Patancali’nin Yoga Sutrālarına odaklanmayı tercih etmiştir. Patancali’nin izinden giden Hintli düşünürler, yogayı trans halleri, kendini hipnotize etme ya da yapay vecd durumlarından özenle ayırmış ve onun özgün doğasını keşfetmeye yönelmişlerdir. Yogik uygulamalar, farklı biçimleriyle Hindistan tarihinin ayrılmaz bir parçasını oluşturur.
Hindistan, en eski zamanlardan beri
Batı’nın “değişmiş bilinç halleri” dediği deneyimlerle derinden ilgilenmiştir.
Yoga, bireyin belirleyici koşullanmalardan kurtulmasını sağlar ve onu
sözcüklerle tarif edilemeyecek bir özgürlük haliyle buluşturur. Bu
özgürleşmeyle birlikte, modern bilim insanlarını bile hayrete düşüren –ve zaman
zaman “büyü” ya da “okült” diye nitelendirilen– olağanüstü zihinsel ve bedensel
yetenekler de ortaya çıkabilir.
- Yazar: Mircea Eliade
- Kitabın Başlığı: Patancali ve Yoga
- Fransızca Özgün Metin: Patañjali et le Yoga
- İngilizce Metin: Patanjali and Yoga
- Çeviren: Cem Soydemir [İngilizce]
- Yayına Hazırlayan: Taşkın Takış
- Kapak Tasarımı: Mr. Z & Z
- Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 466; Antropoloji Dizisi - 29
- Basım Bilgileri: 1. Basım: Ekim 2025
- Sayfa Sayısı: 190
- ISBN: 978-625-6194-36-6
- Boyutları: 13,5 x 21
- Kapak Resmi: Saptarishi/Yedi Bilge: Vishwamitra (sol üstte), Jamadagni (orta üstte), Gautama (sağ üstte), Vasishtha (ortada, sakalsız tek kişi), Kashyapa (sol altta), Bharadwaj (orta altta), Atri (sağ altta)... 1700’lü yıllara ait bir çizim, Çandigarh Devlet Müzesi ve Sanat Galerisi Arşivi.
Giriş
Patancali’nin Yogası
Yoga, Jüngere, Jugum
Patancali’nin Yoga Sūtraları
Samkhya ve Yoga
“Yaratıcı Cehalet”
Evrensel Acı
Bilginin Kurtarıcı
İşlevi
“Özbenlik”
Maddi Öz ve Yapılar
Yaratılışın Amaçsal
Doğası
Özbenlik-Doğa İlişkisi
En Büyük İşkence: Umut
Kurtuluş Nasıl
Gerçekleşir?
Kurtuluşun Anlamı
Zihinsel Deneyimin
Yapısı
Bilinçaltı
Yoga Teknikleri
Tek Bir Nesne
Üzerinde Yoğunlaşma
Özdenetim İlkeleri
ve Disiplinler
Yogik Tutumlar
Solunum Disiplini
Canlı Gömülme
Çin ve İslâm’da
Nefes Denetimi
Hesikasçılık (Hesychasm)
“Duyuların Geri
Çekilmesi”
Dhāranā, Yogik
“Konsantrasyon”
Dhyana, Yogik
“Meditasyon”
Tanrı’nın Rolü
Enstazis ve Hipnoz
Destekli Samādhi
“Bilgi Halleri”
Mucizevi Güçler
Tanrılar Şöyle Der:
“Gel, Burada, Cennette Sevinç İçinde Yaşa!”
Desteksiz Samādhi
ve Nihai Kurtuluş
Yeniden Bütünleşme
ve Özgürlük
Antik Hindistan’da Esrikler, Çileciler ve Tefekkürcüler
Çilecilik ve Yoga
Upanishadlar ve Yoga
Ölümsüzlük ve
Kurtuluş
Yogik Upanishadlar
Mahabharata’da Yoga
Bhagavad Gītā’nın Mesajı
Krişna, Örnek Model
“Eylemler” ve
“Kurbanlar”
Bhagavad Gītā’da Yogik Teknik
Buddhizm, Tantrizm, Hatha Yoga
Yoga ve Nirvana
Buddhist Çilecilik
Yogiler ve
Metafizikçiler
Buddha ve “Mucizevi Güçler”
Tantrizm ve Yoga
Tantrik
“Gerçekleşim”: İlâhi İmgeler ve Mistik Sesler
Hatha Yoga ve Bedenin Keşfi
İnce Organlar ve
Mistik Fizyoloji
Sonuç
Kronoloji
Kaynakça
Terimler Sözlüğü
Dizin
Mircea Eliade (1907
- 1986)
Romanya’da doğmuş bir dinler
tarihçisidir. Ama bundan fazlasıdır da: Felsefeci, kurmaca yazarı ve üniversite hocasıdır. Eliade’nin din üzerine incelemeleri, özellikle de
kutsallığın tezahürleri üzerine çalışmalarıyla geçerliğini bugün bile
koruyan bir paradigma geliştirmiştir. Bükreş Üniversitesi’nde
felsefe eğitimi almıştır. 1928 yılında Kalküta Üniversitesi’nde Sanskrit öğrenmek üzere Hindistan’a gitmiştir. Burada Hint felsefesi üzerine de çalışan Eliade Himalayalarda altı aylık inzivaya çekilmiştir. Buradaki döneminde Gandhi ile de şahsen tanışmıştır. Romanya’ya
döndükten sonra Yoga: Hint Mistisizminin Kökenleri
Üzerine Bir Deneme başlıklı teziyle doktorasını tamamlamıştır. Bu tez daha
sonra Fransızca olarak yayımlanmıştır. 1945 yılında Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde İnsan Bilimleri Yüksek Araştırmalar Enstitüsü’nde çalışmaya başlamıştır. 1956 yılından emekli olduğu 1985 yılına dek Chicago
Üniversitesi’nde dinler tarihi alanında çalışmalarını sürdürmüş ve ders vermiştir. 1986’da Chicago’da hayata gözlerini yummuştur. Eliade’nin din çalışmalarına en büyük katkısı geliştirdiği Ebedi Dönüş teorisi olmuştur. Eliade’ye göre, yalnızca Kutsal’ın ve bir şeyin ilk ortaya çıkışının değeri vardır; bu nedenle, değer taşıyan sadece Kutsal’ın ilk ortaya çıkışıdır. Mitler ise Kutsal’ın ilk ortaya çıkışını tanımlar. Öyleyse
mitsel zaman Kutsal’ın zamanıdır.
Eliade’nin dinsel simgeler ve mit alanındaki
incelemelerinde sosyal bilim alanında 50’yi aşkın kuramsal çalışması vardır. Ayrıca edebiyat alanında da çeşitli eserler vermiştir. Çalışmalarını Fransızca, İngilizce ve Rumence
kaleme almıştır. Başlıca eserleri: Le Mythe de l’Éternel Retour (Sonsuz
Dönüş Mitosu), Le Sacré et Le Profane (Kutsal ve Dindışı), Images et Symboles (İmgeler ve Simgeler), Traité d’histoire des religions
(Dinler Tarine Giriş), Shamanism:
Archaic Techniques of Ecstasy (Şamanizm: İlkel Esrime Teknikleri), A History of Religious Ideas
(Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi).
Cem Soydemir
1967 Ankara doğumlu. ODTÜ Sosyoloji bölümü mezunu. 1994’ten beri birçok
kitabı Türkçeye kazandırdı. Ağırlıklı olarak edebiyat
kuramı, sanat tarihi, sinema, eleştirel teori,
sosyoloji, felsefe, siyaset bilimi ve sanat alanlarında kitap ve makale çevirileri yaptı. Muhtelif kitapların editörlüğünü üstlendi. Müzikle uğraştı. İki arkadaşıyla (Y. Aydın, D. Ertan) birlikte hazırladıkları “Geçmişten Günümüze Türk Müziği” başlıklı ortak araştırma çalışmasıyla Nimet Koray Müzik ödülünü kazandı. Kum heykel sergilerinde küratör olarak görev aldı. Kimi zaman başka işlerle uğraşsa da, çeviriden bir türlü vazgeçemiyor. Çevirdiği eserlerden bazıları: Craig Brandist, Bahtin ve Çevresi; Claire
Colebrook, Gilles Deleuze; Julien Benda, Aydınların İhaneti; George Basalla, Teknolojinin Evrimi; V. N. Voloşinov: Freudculuk; Alexander Nehamas Nietzsche:
Edebiyat Olarak Hayat (Doğu Batı); Mihail Bahtin, Karnavaldan Romana; Sanat ve
Sorumluluk; Keith Ansell-Pearson, Kusursuz Nihilist;
R. W. Connel, Toplumsal Cinsiyet ve İktidar (Ayrıntı); Mihail Bahtin, Dostoyevski
Poetikasının Sorunları; György Lukács, Roman
Kuramı; Thorsten
Botz-Bornstein, Filmler ve Rüyalar; Daniel Frampton, Filmozofi
(Metis); Vernon Hyde Minor, Sanat Tarihinin Tarihi; Yael Navaro, Kurmaca
Mekân: Kuzey Kıbrıs’ın Duygu Coğrafyası (Koç Üniversitesi
Yayınevi).