Doğu Batı Makaleler - II
- 325,00 TL
-
227,50 TL
- Stok Durumu: Stokta var
- 24 Saatte Kargoda
Nasıl ki Fernand Braudel ismi Akdeniz ile Marc Bloch ismi feodalizmle özdeşleşmişse benzer bir özellik aynı ritimde Halil İnalcık için geçerlidir. Bugün İnalcık ekolünü hesaba katmaksızın klasik Osmanlı dönemine ilişkin bir araştırma yapmak neredeyse imkânsızdır. Köprülü ile başlayan, Barkan'da belirli bir yönteme kavuşan modern tarihçilik anlayışı İnalcık'ta zirvesine ulaşır. Türkiye'de genelgeçer “tarih” algısı düşünüldüğünde bu ekolün en kayda değer başarısı, geçmişi romantik ve ideolojik fantezilerden arındırmış olmasıdır. Bu sayede tarihçilik yön değiştirmiş, kişileri tarihe yaklaştırmaktan ziyade tarihten uzaklaştıran ve bize göre zamanın gevezeliğini yapmaktan öteye geçemeyen popüler tarihçilik söylemleri ciddi bir sekteye uğramıştır.
İnalcık, Osmanlı sosyal-ekonomik yapısını, onu belirleyen belli başlı kurum ve kanunları, tahrir sistemini, mirî arazi rejimini köylü ekonomisi vb sosyal ekonomik sorunları açıklayan çift-hâne teorisiyle kendi alanında bir çığır açmıştır. Tarih çalışmalarının geleceği düşünüldüğünde bu ekolün daha şimdiden kalıcı izlere dönüştüğü söylenebilir. Balkan tarihçilerinin, Osmanlı'nın Rumeli ve Balkanlarda aşama aşama nasıl bir yerleşim politikası güttüğünü İnalcık kaynaklarından öğrenmesi bu coğrafyadaki zamanın gün ışığına çıkarılması açısından büyük öneme sahiptir.
Makaleler II'de ilk defa İnalcık'ın Annales ekolü ile olan bu yakın bağı gösterilmiş, modern tarihçilik ile ilgili dikkate değer gözlemlerine yer verilmiştir. Ayrıca Osmanlı'da Çift-hane sistemi, Fetih Yöntemleri, Köle Emeği, Kul Sistemi gibi birbirinden son derece önemli makaleler bir araya getirilmiştir.
- Yazarlar: Halil İnalcık
- Kitabın Başlığı: Doğu Batı Makaleler - II
- Yayına Hazırlayan: Taşkın Takış, Sunay Aksoy
- Kapak Tasarımı: Mr. Z & Z
- Kapak Tasarım Uygulama: Aziz Tuna
- Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 39; Tarih Dizisi - 6
- Basım Bilgileri: 5. Basım: Ocak 2024 [1. Basım: Ekim 2008]
- Sayfa Sayısı: 414
- ISBN: 978-975-8717-42-2
- Kapak Resmi: Halil İnalcık, Fotoğraf: Ara Güler
- Boyutları: 15,5 x 23,5
Önsöz
Bölüm I GAZÂ VE UCLAR
Batı Anadolu’da Gâzî
Beylikler, Bizans ve Haçlılar
Osmanlı Devleti’nde Uc
(Serhad)lar
Osmanlı Fetih Yöntemleri
Ahîlik, Toplum ve Devlet
Çift-Hane Sistemi ve
Köylünün Vergilendirilmesi
Rumeli: Genel Bir Bakış
Bölüm II OSMANLI DEVLETİNDE KURUMLAR
Osmanlı İmparatorluğu’nda
Köle Emeği
Devlet Teşkilatında Kul
Sistemi
Adâlet, Şikâyet Hakkı:
‘Arz-i Hâl ve ‘Arz-i Mahzar’lar
Osmanlı Sultanlarının
Unvanları (Titülatür) ve Egemenlik Kavramı
Hâs Bağçe’de ‘Ayş u Tarâb
Osmanlı “Frengistânı”: Galata
II Meşrutiyet
Türk Diplomasi Tarihinin Sorunları
Bölüm III OSMANLI VE AVRUPA
Tarihte Avrupa Birliği ve
Türkiye
İspanyol-Türk İlişkilerine
Kuşbakışı
“Türk Korkusu”
Helenizm Megali İdea ve Türkiye
Bölüm IV MODERN TÜRK TARİHÇİLİĞİ
Osmanlı’da İstatistik Metodu
Kullanıldı mı?: Tahrîr Sistemi
Modern Türk Tarihçiliği Üzerine
Notlar
Fransız Annales Ekolü ve Türk Tarihçiliği
Ekler
Ek 1- Impact of the Annales
School on Ottoman
Studies and New Findings
Ek 2- The Shaykh’s Story:
Told by Himself
Dizin
ÖNSÖZ
Makaleler’in
bu II. cildinde, Doğu Batı dergisinde ve başka yerlerde yayımlanmış
makalelerle birlikte hiç yayınlanmamış bazı yazılarımı, belli konular etrafında
toplamayı ve sunmayı denedim.
I. Bölüm’de, Gazâ ve Uclar (serhad’ler) ve Batı Anadolu’da
Bizans topraklarında gazâ ile yükselen beylikler tarihi ve bu beyliklerden
Bizans’a en yakın olanı, Osmanlı beyliğinin hangi yöntemlerle bir imparatorluk
halinde geliştiği açıklanmaya çalışılmıştır.
II. Bölüm’de, Osmanlı Devlet-i ‘Aliyye’sinin
(İmparatorluğu’nun) temel kurumları, kul sistemi, adâlet ve tebaanın
idarecilere karşı şikâyet hakkı, padişahların unvanlara yansıyan yüce
hükümdarlık iddiaları, Saray’da sanatların icra alanı olarak meclis-i işret,
Osmanlı’nın Batıya açık kapısı; “Frengistân”ı: Galata ve nihayet “anâsır”ı
(etnik grupları) Anayasa rejimiyle kaynaştırma deneyimi ve Türkiye’yi
Cumhuriyet rejimine götüren II. Meşrutiyet ele alınmıştır. Son olarak
Osmanlı diplomasi tarihinin sorunlarına kısaca değinilmiştir.
III. Bölüm’de Osmanlı-Avrupa ilişkilerine dair genel bir
değerlendirme ve buna ek olarak Akdeniz’de Osmanlı’nın büyük rakibi İspanya ile
ilişkilerine dair son zamanlarda yazdığım iki kısa yazı eklenmiştir.
IV. Bölüm, Türkiye’de modern tarihçiliğin gelişimi, özellikle Annales
ekolünün etkisi ve yeni akımlar hakkında bir denemeye ayrılmıştır.
Bu denemeleri okuyanlar, umuyoruz ki, Osmanlı Devlet-i ‘Aliyye’sinin
ortaya çıkışı ve gelişimi, devlet sistemi ve nihayet ezelî rakibi Hıristiyan
Avrupa ile ilişkileri üzerinde altmış yıla varan araştırmalarımın genel
çizgisini bulacaktır. Nihayet unutulmamalıdır ki, tarih yazıcılığı, toplumun
belli gelişim dönemlerinde dünyayı ve kendisini nasıl gördüğü ve görmeye
çalıştığını yansıtır.
Bu denemeleri bir kitap halinde, Doğu Batı, Makaleler II
olarak kamuoyuna sunmak konusunda beni teşvik eden dostum Taşkın Takış’a ve bu
cildin hazırlanmasında emekleri geçen Demet Sunay Aksoy’a burada teşekkürü borç
bilirim.
Halil İnalcık
Halil İnalcık (1916-2016)
1942 yılında Tanzimat ve Bulgar Meselesi adlı tezi ile doktora yaptı. 1972 yılına dek DTCF’de Osmanlı ve Avrupa Tarihi dersleri verdi. Yine aynı yıl Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü’ne “Osmanlı Tarihi Üniversite Profesörü” olarak davet edildi. 1986 yılında buradan emekli oldu. 1972’de Chicago Üniversitesi’ne davet edilmiş ve 1986 yılına kadar bu üniversitede Tarih bölümünde ders vermiştir. Türkiye ve Türkiye dışında birçok üniversite tarafından Fahri doktora unvanı verilmiş olan Halil İnalcık, Türk Dışişleri Bakanlığı Yüksek Hizmet Madalyası’na, 2003 yılında Kültür Bakanlığı Sanat ve Kültür Büyük Ödülü’ne, 2008’de TBMM onur ödülüne lâyık görülmüştür. İnalcık, uluslararası alanda da birçok akademinin üyesidir. Başlıca Eserleri: The Ottoman Empire: The Classical Age 1300-1600, (Londra, 1973) (İngilizce dört baskısı yapıldı; yedi Balkan dili ile Arapçaya çevrildi); Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar, (Ankara, 1954); Hicrî 835 Tarihli Sûret-i Defter-i Sancak-i Arvanid, (Ankara, 1954); Studies in Ottoman Social and Economic History, (Londra, 1985); The Ottoman Empire: Conquest, Organization, and Economy, (Londra, 1978); The Middle East and Balkans under the Ottoman Empire: Essays on Economy and Society, (Bloomington, 1993); Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, I (İstanbul, 2000). History of Humanity (editör, Peter Burke ile birlikte, 1999, Unesco) Osmanlı’da Devlet, Hukuk, Adalet (Eren, 2000), Makaleler I (Doğu Batı, 2005), Makaleler II, (Doğu Batı, 2008). Devlet-i Aliyye-Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar, (İş Bankası, 2008).