Kendisini büyük bir coşkuyla toplumsal hareketlerin yasalarını öğrenmeye veren bu yeni bilgi dalı, kısa zaman içinde ustalarını yetiştirmekte zorlanmaz. Comte, Saint-Simon, Spencer, Durkheim, Le Play, Pareto, Weber, Tönnies, ve Simmel gibi isimler bu büyük yapının harcına katkı vererek çağdaş sosyolojinin altyapısını hazırlarlar.
Elinizdeki kitap işte bu isimlerin ve bir dönemin tarihsel serimlemesi olarak addedilebilir. Bu kitap Alman sosyoloji geleneğine doğrudan nüfuz eden Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin unutulmaz hocalarından Hans Freyer'in sosyoloji tarihi çalışmasıdır. Ve bu çalışma, “bilimlerin prensi” olan sosyolojinin doğuş aşamasında ortaya çıkan tezlerin doğrudan ve 'içeriden' bir kişi olarak tanıklığını yapmaktadır.
Belli tarihsel dönemlerde, toplumsal hareketler, yatağına sığmayan bir ırmak gibi içinde bulundukları 'devlet' kalıbından taşmış, kurtulmuşlardır. Fransız Devrimi ideallerinin ve sanayileşmenin başlangıç çağında ilk makine ve fabrikalarla birlikte toplumsal gerçeklikte görülmemiş bir değişim başlar. Ve böylelikle söz konusu gerçeklikte neler olup bittiğini, topluluk olaylarının akışına hangi yasaların hâkim olduğunu öğrenmek ve bilmek gereği doğar. Kendine özgü yasaları bulunan toplumu, bilimsel olarak incelemek ve değişim yasalarını keşfetmek işi bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu ise, tamamıyla soyut ve bilimsel anlamda bir uğraşı olup, yepyeni bir bilimin alanını oluşturur. İlk sosyologlar işte bu koşullar içinde ortaya çıkar. Sanayi toplumunun belirdiği ve kurulduğu her yerde sosyoloji de yeniden kurulur.
Platon ve Aristoteles gibi antik düşünürlerde topluluk düzenine ve onun şekillerine dair birçok düşünce, hattâ sistemleşmiş düşünce bulmak zor değildir. Ortaçağ'ın Batılı ve Doğulu sayısız düşünüründe de aynı şeye rastlayabiliriz. Keza bunlara modern zamanların düşünürleri de eklenebilir.
- Çeviren: Tahir Çağatay
- Sosyoloji
- 375 Sayfa
- Ebat: 15,5 x 23,5
- 4. Basım, Ekim 2021
- ISBN: 978-975-8717-81-1
İÇİNDEKİLER
İlkin
Üçüncü Baskıya Geçerken
İkinci Baskıya Geçerken
Önsöz
Giriş
I. Sosyoloji’nin Hazırlık Çağının Son Safhaları
a) Doğal Hukuk Öğretisi
b) Beşerî Topluluk Tarihi Çalışmaları
c) Alman İdealist Felsefe Sistemlerinde ve Romantik Düşünürlerinde Toplum ve Devlet Felsefeleri
II. İlk Sosyoloji Sistemleri
a) İlk Sosyoloji Sistemlerinin Doğuşunda Fransız-İngiliz Akımı: Fransız Pozitivizmi
Saint-Simon
Auguste Comte
Herbert Spencer
b) İlk Sosyoloji Sistemlerinin Doğuşunda Alman Akımı
Hegel Felsefesi
Lorenz von Stein
Karl Marx
Wilhelm Heinrich Riehl
III. 1860-1900 Arasında Sosyoloji
Başka Bilimler ve Özellikle İktisat Bilimiyle Olan Bağlar
Sosyolojinin Konusu ve Varlığı Üzerine Tartışmalar
IV. 1900 Yılı Çevresinde Ortaya Çıkan Yeni Baştan Sistemleşme Olayı
Émile Durkheim
Vilfredo Pareto
Max Weber
Ferdinand Tönnies
Amerikan Sosyolojisi’nin Genel Özelliği
Lester F. Ward
Franklin H. Giddings
1900’den Sonraki Sosyoloji Akımları
Biçimsel Toplumbilimi (Formale Soziologie)
Psikolojik Akım
Evrenselci Akım
Tarihsel Akım
Son Söz
Ekler
Auguste Comte
Le Play
Sabahaddin Bey
Herbert Spencer
Albert Schäffle
Émile Durkheim
Vilfredo Pareto
Ferdinand Tönnies
Georg Simmel
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı Arası Döneme Kısa Bir Bakış
Ziya Gökalp (Hayatı, Kuramı, Etkinliği ve Etkileri)
Kaynakça
Dizin
Yazarlar ve Güncelleyerek Hazırlayan’la İlgili Kısa Bilgi
Hans Freyer (1887-1969)
1887 yılında Almanya’nın Leipzig kentinde doğdu. Greifswald Üniversitesi’nde teoloji, tarih, felsefe ve ulusal ekonomi okuduktan sonra bir sene sonra Leipzig’de eğitime teolojiyi bırakarak devam etti. 1925’te Leipzig Üniversitesi’nde Sosyoloji Bölümü’nü kurdu ve 1948’ye kadar da başkanlığını yürüttü. Bu sırada tarih temelli sosyolojiye dayanan Leipzig ekolünü kurdu. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Leipzig’teki görevinden ayrılan Freyer, Wiesbaden ve Münster şehirlerinde çalıştıktan sonra 1954 yılında Ankara Üniversitesi’nde kısa bir süre bulunarak sosyoloji enstitüsünün kuruluşunda rol oynadı. Eserlerinden bazıları şunlardır: In Der Staat (1926), Soziologie als Wirklichkeitswissenschaft. Logische Grundlegung des Systems der Soziologie, (1930), Gesellschaft und Geschichte, (1937).
