Stokta Yok

Çağdaş Sosyoloji Kuramları

185,00 TL
129,50 TL

Stok Durumu: Stokta Yok

Etiketler: Doğu Batı Kitaplar, Doğu Batı Sosyoloji, Ruth A. Wallace, Alison Wolf, Leyla Elbruz, M. Rami Ayas, Çağdaş Sosyoloji Kuramları

İnsanlar genel olarak kuram okumaya pek hevesli değillerdir. Onu okullar, fabrikalar ve banliyöler ile seçimler, düğünler, grevler, oyunlar ve futbol maçlarından müteşekkil ‘gerçek dünya’nın üstünde serbestçe yüzen bir bilmeceler öbeği gibi, yalnız birbirleri ile ilişkili soyut anlatımlar gibi görürler. Bu bir yanılgıdır.

Ünlü iktisatçı Keynes’in isabetle söylediği gibi; fikirler, doğru da olsa, yanlış da olsa, genel olarak zannedildiğinden daha kuvvetlidir. Hattâ gerçekte, dünya daha ziyade bunlar tarafından idare edilmektedir. İnsanlar birçok eylemlerinin arkasında kuramların yattığını fark etmezler, ama böyledir. Neticede kimse entelektüel etkilerden muaf olamaz.

Bu zaviyeden bakıldığında sosyoloji kuramları da çalışma ve aile, güç, özgürlük ve otorite dünyası ile ilgili olmayan biçimsel, boş kutular içeren hayâlî bir dünyadan oluşmaz. Aksine, bizim bu dünyayı nasıl gördüğümüz, nasıl anladığımız ve açıkladığımız, aynı zamanda içinde nasıl hareket ettiğimiz ve böylece, onun ne şekil aldığı ile yakından ilgilidir.

Sosyologlar ‘sosyoloji yaparken’, konularına soğuk ve zihinleri boş olarak yaklaşmazlar. Konuları ister insanların ölümle ilgili davranışları, ister günümüz toplumunun bütün gelişimi ve muhtemel geleceği olsun, incelemekte oldukları olaylara nesnel bir açıdan bakarlar. Somut verilerle çalışır ve elde ettikleri sonuçları sistemli bir şekilde ortaya koyarlar.

Bu kitap sosyoloji kuramını bugün uygulanmakta olduğu şekliyle tartışmakta ve çözümlemektedir; çalışmaları toplumsal kuramı en çok etkileyen yazar ve sosyologların halen geçerli olan yaklaşımları ve çözümlemeleri üzerine odaklanmaktadır.

Metinde Marx, Parsons, Habermas, Giddens, Foucault, Goffman, Smith, Dahrendorf, Coleman gibi önemli isimler etrafındaki tartışmalardan hareketle modern sosyoloji kuramının en temel bakış açılarını bulabileceksiniz.

Yazar: Ruth A. Wallace, Alison Wolf
Kitabın Başlığı: Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Geliştirilmesi
Orijinal Başlık: Contemporary Sociological Theory: Expanding Classical Tradition
Çeviren: Leyla Elbruz, M. Rami Ayas
Kapak Tasarımı ve Uygulama: Mr. Z&Z, Aziz Tuna
Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 76; Sosyoloji Dizisi - 18
Basım Bilgileri: 8. Basım / Ocak 2020 [1. Basım / 2002]
Sayfa Sayısı: 645
ISBN: 978-975-8717-80-4
Kapak Resmi: Toshiki Hirano, Kyoto Modern Sanat Müzesi.
Boyutları: 15,5 x 23,5

Yeni Baskıya Geçerken Teşekkürler

İlkin

Önsöz

Bölüm 1

Toplumu Anlama

Sosyolojik Kuramın Yapısı

Kuram ve Anlama: Okul İçi Eğitim Örnekleri ve Kadının Çağdaş Toplumdaki Yeri

Bölüm 2

İşlevselcilik

Giriş

Entelektüel Kökler: Émile Durkheim ve Selefleri

Kısım Bir: Talcott Parsons: Büyük Kuram

Özgeçmiş

Parsons’ın Sistem Düzeyleri

Parsons’ın Eylem Kuramı

Kalıp Değişkenler

İşlevsel Sistem Sorunları - AGIL

Kısım İki: Robert K. Merton: Orta Büyüklükte Kuram

Özgeçmiş

Orta Büyüklükte Kuramlar

İşlevsel Çözümlemenin Açıklanması

Merton’ın Sapma Kuramı

Kısım Üç: Yeni İşlevselcilik

Jeffrey C. Alexander

Neil Smelser

Niklas Luhmann

Sonuç

Bölüm 3

Çatışma Kuramı

Giriş: İki Gelenek

Entelektüel Kökler

Kısım Bir: Çatışma Kuramı ve Toplumun Eleştirisi

Marxçı ve Yeni Marxçı Toplumbilimi

Eleştirel Kuram: Frankfurt Okulu

C. Wright Mills

Pierre Bourdieu

Kısım İki: Çatışma Kuramı ve Çözümlemeci Toplumbilimi: Max Weber’in Mirası

Ralf Dahrendorf

Lewis Coser

Randall Collins

Sonuç

Bölüm 4

Evrim ve Modernlik: Makrososyolojik Bakış Açıları

Giriş

Entelektüel Kökler

Kısım Bir: Karl Marx ve Sınıfsız Toplum

Kapitalizmin Sonu

Kısım İki: Talcott Parsons’ın Evrimsel Modeli

Kısım Üç: Jürgen Habermas: Akılsallaştırma ve İletişimsel Eylem

Evrim ve Bunalım

Yaşama Dünyasının Akılsallaştırılması

Kısım Dört: Anthony Giddens: Yapılaşma Kuramı ve Yüksek Modernlik

Toplumsal Yapı

Riziko ve Dönüşlülük: Giddens ve Beck

Sonuç

Bölüm 5

Simgesel Etkileşimcilik

Giriş

Entelektüel Kökler: Max Weber ve Georg Simmel

Kısım Bir: George Herbert Mead: Ben/Benlik

Benlik

Benlik Etkileşimi

Benliğin Gelişmesi

Simgesel Anlam

Kısım İki: Herbert Blumer: Yorumlama ve Metodoloji

Yorumlama

Üç Temel Önerme

Yapı ve Süreç

Metodoloji

Kısım Üç: Erving Goffman: Dramaturji ve Etkileşim Düzeni

Dramaturji ve Günlük Hayat

Etkileşim Düzeni

Kısım Dört: Arlie Russell Hochschild ve Patricia Hill Collins: Simgesel Etkileşimin Genişleyen Ufukları

Entelektüel Kökler

Arlie Russell Hochschild: Duygusal Emek

Duygular Sosyolojisine Başka Katkılar

Patricia Hill Collins: Siyah Feminist Düşünce

Sonuç

Bölüm 6

Fenomenoloji

Giriş

Entelektüel Kökler: Edmund Husserl ve Alfred Schultz

Kısım Bir: Harold Garfinkel: Etnometodolojinin Kurucusu

Özgeçmiş

Etnometodolojiyi Tanımlama

Anlatım

Etnometodoloji Yapmak

Metodolojik Karşılaştırma

Kısım İki: Peter Berger: Gerçekçiliğin Toplumsal Kuruluşu (İnşâsı)

Özgeçmiş

Anahtar Kavramlar

Kısım Üç: Dorothy E. Smith: Feminist Görüş Açısı Kuramı

Özgeçmiş

Görüş Açısı Kuramı Tanımlaması

Metodolojik Sonuçlar

Sonuç

Bölüm 7

Akılsal Seçim Kuramları

Giriş

Entelektüel Kökler

Kısım Bir: Akılsal Seçim, Toplumsal Alışveriş ve Bireysel Davranış

George Homans: İlk Toplumsal Davranış

Güç, Adalet ve Oyunlar

Kısım İki: Akılsal Seçim ve Toplumsal Yapının Çözümlenmesi

Peter Blau: Alışveriş ve Toplumsal Bütünleşme

Normlar ve Ağlar

Kısım Üç: James Coleman ve Toplumsal Kuramın Temelleri

Koalisyonlar, Güven ve Normlar

Toplumsal Sermaye

Sonuç

Bölüm 8

Bedenin Yeniden Keşfi: Beden Sosyolojisi ve Sosyobiyoloji

Giriş

Kısım Bir: Bedenin Sosyolojisi

Kısım İki: Sosyobiyoloji

Bencil Genler ve Akraba Seçilimi

Sosyobiyoloji ve Kültür

Bölüm 9

Sonuç: Sosyolojik Kuramın Değerlendirilmesi

Kısım Bir: Sosyolojik Kuramın Geleceği: Modernlik ve Postmodernlik

Kısım İki: Sosyolojik Kuram ve Anlayış:

Çok Yönlü Bakış Açılarının Değeri

Kaynakça

Dizin

Sözlük

Yazarlar - Çevirenler
Yayıma Hazırlayandan Birkaç Söz

İLKİN

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Sosyoloji Bölümü ile diğer üniversitelerimizin edebiyat, fen-edebiyat fakültelerinde yer alan sosyoloji bölümlerinde zorunlu bir ders olarak okutulan “Çağdaş Sosyoloji Kuramları”nın lisansüstü öğrenimde insan bilimleriyle ilgili ders programlarında da öğretim konusu olduğu bilinmektedir. Bu bilim dalının değişik yaş ve meslekten insanları bilgilendirme bağlamında ve özellikle üniversitelerde bir ders konusu olarak önem taşıdığına şüphe yoktur. Ne var ki, Türkçede çağdaş sosyoloji kuramlarını derli toplu bir şekilde içeren ancak üç-dört kitaptan söz edilebilir. Ruth A. WalIace ile Alison WoIf’un Contemporary Sociological Theory’sinin 1980 tarihli ilk baskısının Türkçesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü lisans üstü derslerinde bu satırları yazanca –belirtilen eserlerin yanısıra– okutulmuşsa da, kitap olarak piyasaya arz edilmemiştir.

Şimdi, Washington Üniversitesi’nden “Emeritus” Sosyoloji Profesörü Ruth A. Wallace ile Londra Üniversitesi’nden Prof. Alison Wolf’un bu eserinin geliştirilmiş, 2000 yılına dek güncelleştirilmiş ve yine Prentice Hall yayınları arasında yer alan beşinci basımının (1999) çevirisi Türkiye’de okuyucusuna kavuşmaktadır.

Yazarlarının da belirttiği üzere, kuramların her birinin “Çağdaş Toplumbilimi Kuramı”nın bir parçası olarak toplumsal gerçekliğin bütün yönlerine değilse bile bazı yönlerine ışık tutması bakımından, Contemporary Sociological Theory’nin Türkçesi, üniversitelerimizdeki ders adı olan Çağdaş Sosyoloji Kuramları başlığı ile yayınlanmaktadır.

Çevirinin büyük başarısı, bu işe tereddüt etmeden girişmiş olan “engin gönüllü”, değerli meslektaşım Dr. Leyla Elburuz’a aittir; bu satırları yazanın olabildiğince titiz emeği ise, ona yardımcı olabilmek için harcanmış sayılabilir. Kitabın İngilizce aslında görülen birtakım baskı yanlışları düzeltilmekle birlikte, bu Türkçe baskısının yanlışsız olduğu ileri sürülemez. Ömrümüzün önemli bir kesimini verdiğimiz toplumbilimi alanında ülkemizin insanlarına yararlı olabilirsek ne mutlu.

Kitabın İngilizce 1980 baskısının Türkçesi’ni bilgisayarda yazmayı üstlenerek lisans üstü öğrenim için yararlı bir hizmet gerçekleştirmiş bulunan öğrencim M. Süheyl Ünal’ı burada anmadan, ona teşekkürlerimi yinelemeden geçemeyeceğim. Bu kitabın da yazılıp baskıya hazırlanmasından ötürü Leyla Arsan’a, onun titiz ve sabırlı öğrencisi Nilgün Celep Fide’ye, düzeltme ve dizin çalışmalarında yardımları için Aysel Ayas’a içten teşekkürlerimi ifade etmek isterim.

Mehmet Rami Ayas

ÖNSÖZ

Bu kitap toplumbilimi kuramını bugün uygulanmakta olduğu şekliyle tartışmakta ve çözümlemektedir; çalışmaları toplumsal kuramı en çok etkileyen yazarlar ile, toplumbilimcilerin hâlâ geçerli olan yaklaşımları ve çözümlemeleri üzerinde odaklanmaktadır.

Çağdaş toplumbilimi (contemporary sociology), hemen her noktada klasiklerin, özellikle Marx, Durkheim, Weber, Simmel ve Mead’ in çalışmaları üzerine kurulmuştur ve bu çalışmaları kapsamaktadır. İnanıyoruz ki, kuramı inceleme ve anlamanın en iyi yolu, klasik yazarların eserlerinin daha sonraki toplumbilimciler tarafından ne şekilde işlenmiş olduğunu izlemek ve kuramsal görüşlerin toplumsal gelişmeleri güncel olarak açıklamakta nasıl kullanılmış olduğunu görmektir. Bu nedenle biz her bir bakış açısının (perspective) tarihsel köklerini tartışırken klasik kuramcıların katkılarını belirttik. Bütün metin boyunca da, çağdaş kuramcıların ve araştırmacıların klasik düşüncelerden nasıl yararlanmakta olduklarını gösterdik.

Kitabımızın son dört baskısında alt başlık “Klasik Geleneğin Devamı” idi. Düşündükçe, çağdaş kuramcıların eserleri ile disiplinin ilk kurucuları arasında hâlâ bir sürekliliğe tanık olmaktayız. Ancak, bugünün toplumbilimindeki kuramsal çalışmalarda süreklilikten daha fazlasının bulunduğu sonucuna vardık. Sosyoloji kuramında son günlerdeki gelişmeler, dünyanın geri kalan kısmını bize daha çok yaklaştıran ve başka kültürlerin değerlendirilmesi ile bizi zenginleştiren yeni yaratılmış teknolojiler kadar heyecan vericidir. Çağdaş kuramcılarımız, gerçekten sosyoloji devlerinin omuzları üzerinde durmakta ama aynı zamanda disiplinimizin ufuklarını üç önemli noktada genişletmektedirler: bunlar, çözümlemenin makro-yapısal, mikro-etkileşim ve yorumlama düzeyleridir. “Klasik Geleneğin Geliştirilmesi” olan yeni alt başlığımızın sebebi budur.

Kitabın gelecek sayfalarında, bu düşünürlerin temel fikir ve kanıtları, toplum ve toplumsal davranış ile ilgili olarak getirdikleri birtakım çok özel bakış açıları anlatılacaktır. Bu kuramcılarla ilgili bazı değerlendirme ve eleştiriler sunmakla beraber, amacımız, her yaklaşımla ilgili ayrıntılı bir eleştiri yapmak ya da belirli bir yaklaşımı desteklemek değil; okuyuculara, yazarların modern sosyoloji kuramı tartışmalarının açık bir özetini vermektir. Okuyuculara, yazarların kendi üslup ve takdim şekilleri hakkında imkân olduğu kadar açık bir fikir verebilmek için, metinde birçok doğrudan alıntılara yer verdik. Aynı zamanda, sosyolojik kuramların, toplumbilimcilerin deneysel (empirical) araştırmalarına nasıl yol gösterdiğini ve sosyolojik kuram ile, sosyolog ya da sosyolog olmayan, hepimizin dünyayı nasıl anlamaya çalıştığımızı ve onunla alışveriş şekillerimiz arasındaki sıkı bağlantıları göstermeye çalıştık. Bunun için, belirli bir bakış açısının hem sosyolojik araştırmacılar, hem de sıradan insanlarca günlük olayları yorumlarken nasıl kullanıldığı ile ilgili deneysel örnekler de verdik.

Anlaşılması güç gereksiz meslek argosu kullanmamak ve fikirleri olabildiğince basit ve açık ifade etmek için her çabayı göstermiş olmakla birlikte, konunun çoğunlukla karmaşık olduğu bir gerçektir. Bu nedenle burada Albert Einstein’ın, “Her şeyin olabildiğince basit hâle getirilmesi, ama basite indirgenmemesi” sözünü izlemeğe çalıştık. Bununla birlikte, okuyucumuzun bir toplumbilimi öğrencisi olması şart değildir. Biz okuyucumuzu, toplumbiliminin toplumsal dünyamızı anlamaya yaptığı katkıları ile ilgilenen bir kimse olarak düşünmekteyiz.

Çalışmalarımız sırasında, yazarların, ama özellikle toplumbilimcilerin, kendi konularını nesnel olarak (objectively) ele alıp alamayacakları hususunda hâlâ devam etmekte olan tartışmalarının farkında idik. Bir anlamda, yani hangi yazarların ve bu yazarların görüşlerinin hangi yönlerini ele almak ile ilgili bizim de kendi değer ve tercihlerimiz rol oynamıştır. Ancak, bu çerçeve içerisinde tarafsız anlatımı, nesnelliği ve gerçekten akılcı, geleneksel bilimsel değerleri hiç çekinmeden korumaya çalıştık; çünkü bunların tam olarak gerçekleşmesi mümkün görünmüyorsa da, bilim adamı araştırmacıların –ve dünyanın– standart olarak bunlardan vazgeçmemeleri gerekir. Aynı zamanda, belirli bir bakış açısının, bir dizi somut soru ve sorunları ele alıp, onlara yanıt vermekte başarılı olup olmadığına özel bir dikkat gösterdik...

Ruth A. Wallace: Washington DC’de George Washington Üniversitesi sosyoloji bölümünde otuz yıldır çalışıyor. Kuramlar tarihi, cinsiyet çalışmaları ve din sosyolojisi konularında araştırmalar yayımlayan Wallace, Sosyal Düşüncenin Gelişimi üzerine dersler vermektedir. Kadının toplumdaki rolü konusundaki araştırmalara katkısıyla Amerikan Sosyoloji Derneği'nin verdiği Jessie Bernard ödülünü almıştır. Eserlerinden bazıları: They Call Her Pastor: A New Role for Catholic Women. NY: State University of New York Press (1992), They Call Him Pastor: Married Men in Charge of Catholic Parishes. Paulist Press (2003).

Alison Wolf: Neuchatel ve Oxford üniversitelerinde eğitim gören Wolf, King’s College London’da Kamu Yönetimi yüksek lisans programını yönetiyor. Üniversiteler, eğitim ve beceri yönetimi, tıp işgücü olmak üzere farklı disiplinler akademik ilgi sahasının içerisinde. OECD, Yeni Zelanda, Fransa ve Güney Afrika Milli Eğitim Bakanlıklarına danışmanlık yapan Wolf, İngiliz yazılı basınında sıkça yer alıyor ve BBC Radio 4’de ekonomik analizlerini paylaşmaya devam ediyor. Eserlerinden bazıları: Does Education Matter?: Myths About Education and Economic Growth, Penguin (2002). Improving Skills at Work (Evans, K. ile birlikte), Routledge (2010).