Gaspard de la Nuit, şiir tarihinde, yalnızca düzyazı şiirin (poème en prose) ilk örneklerinin toplandığı bir kitap değil, aynı zamanda bir dönemin kapanıp yeni bir dönemin başladığı dönüm noktasıdır.
Gaspard de la Nuit’nin yayınlanmasından yirmi yedi yıl sonra, 1869 yılında yazdığı metinlerin yayınlamdığı kitabın (Le Spleen de Paris) başında yer alan yazıda, Charles Baudelaire büyük bir yazınsal dürüstlük ve vefa örneği olan şu paragrafa yer vermişti:
“Küçük bir sır vereceğim size. Aloysius Bertrand’ın ünlü Gaspard de la Nuit’sini belki de yirminci kez karıştırırken, buna benzer bir şey denemek, onun öylesine garipçe, eski hayatın çiziminde uyguladığı yöntemini yeni hayatın, daha doğrusu yeni ve daha soyut bir hayatın anlatılmasında uygulamak geldi aklıma… Uyumu uyağı olmadan da şiirli, ezgili olan; ruhun içli devinimlerine, hayalin dalgalanışlarına, bilincin çarpıntılarına uyacak kadar çevik ve çelişken bir düzyazı mucizesini içimizde kim hayal etmemiştir ki?”
Aloysius Bertrand, sadece Baudelaire’e değil, Mallarmé’ye, Comte de Lautréamont’a, Arthur Rimbaud’ya ve üstgerçekçilere geniş bir yol açtı. Gaspard de la Nuit, Lautréamont’un Maldoror’un Şarkıları’ndan, Rimbaud’nun Cehennemde Bir Mevsim’inden 30 küsur yıl (1842) önce yayımlanmıştı.
“Fransız edebiyatının ünsüzlerinin en ünlüsü” olan Aloysius Bertrand düzyazı şiirin kurucusu ve Gaspard de la Nuit de bu şiirin ilk başyapıtı olarak kabul ediliyor.
- Yazar: Aloysius Bertrand
- Kitabın Başlığı: Gaspard de la Nuit
- Fransızca Metin: Gaspard de la Nuit
- Fransızcadan Çeviren: Özdemir İnce
- Kapak Tasarımı: Mr. Z & Z
- Dizi Bilgisi: Doğu Batı Yayınları - 451; Edebiyat Dizisi - 97
- Basım Bilgileri: 4. Basım: Nisan 2025 (1. Basım: Gendaş Yayınları, Nisan 1999)
- Sayfa Sayısı: 244
- ISBN: 978-625-6194-12-0
- Boyutları: 13,5 x 21
- Kapak Resmi: Wroclaw cücelerinden Zaman Düşünürü Myślichwilek... Fotoğraf: Pnapora (Creative Commons 3.0 lisansıyla, yeniden düzenlendi)
Ünsüzlerin En Ünlüsü
Özdemir İnce
Aloysius Bertrand ve Düzyazı Şiirin Doğuşu
Özdemir İnce
Gaspard de la Nuit
Louis Bertrand
Önsöz
Gaspard de la Nuit
Victor Hugo’ya
GASPARD DE LA NUIT’NİN FANTEZİLERİ
Birinci
Kitap: Flaman Okulu
I. Harlem
II. Duvarcı
III. Yüzbaşı Lazare
IV. Sivri Sakal
V. Lâle Satıcısı
VI. Elin Beş Parmağı
VII. Gamba’nın
Viyolası
VIII. Simyacı
IX. Şabbat’a Gidiş
İkinci Kitap: Eski Paris
I. İki Yahudi
II. Gecenin
Serserileri
III. Fener
IV. Nesle Kulesi
V. Bir Kibar
VI. Akşam Duası
VII. Serenad
VIII. Messire Jean
IX. Gece Yarısı Âyini
X. Kitapsever
Üçüncü Kitap: Gece ve Büyüleri
I. Gotik Oda
II. Scarbo
III. Deli
IV. Cüce
V. Ay Işığı
VI. Çanın Altında
Rond
VII. Bir Düş
VIII. Büyük Dedem
IX. Ondin
X. Semender
XI. Şabbat Saati
Dördüncü Kitap: Vakayinâmeler
I. Üstad Ogier (1407)
II. Louvre’un Gizli
Kapısı
III. Flamanlar
IV. Av (1412)
V. Alman Süvarileri
VI. Büyük Birlikler
(1364)
VII. Cüzzamlılar
VIII. Bir Kitapsevere
Beşinci Kitap: İspanya ve İtalya
I. Hücre
II. Katırcılar
III. Aroca Markisi
IV. Henriquez
V. Alarm
VI. Peder Pugnaccio
VII. Maskenin Şarkısı
Altıncı Kitap: Güldeste
I. Kulübem
II. Jean des Tilles
III. Ekim Ayı
IV. Chèvremorte
Kayalıkları Üzerinde
V. Bir Başka İlkbahar
VI. İkinci İnsan
Monsieur Charles Nodier’ye
Bağımsız Metinler
Yakışıklı Alcade
Melek ve Peri
Yağmur
İki Melek
Suyun Üzerinde Akşam
Madame de Montbazon
Jehan de Vitteaux’nun Büyülü Ezgisi
Bir Savaştan Sonra Gece
Wolgast Kalesi
Ölü At
Darağacı
Scarbo
Heykeltıraş Monsieur David’e
Ekler
Gaspard de la Nuit’nin Resimlenmesiyle İlgili Bilgiler
Sayfa Düzenleyicisi Beye Açıklayıcı
Bilgiler
Dosya: Aloysius Bertrand’ın Hayatı 1807-1841
Metnin Öyküsü
Özdemir İnce, 1936 yılında Mersin’de doğdu. 1956’da Mersin lisesinden mezun oldu. 1960’ta
Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nü bitirdi. Fransız hükümetinin açtığı sınavı kazanarak Paris’te Sorbonne Üniversitesi’ne bağlı Institut des Professeurs de
Français à l’Etranger ve Institut de Phonétique’te okudu. Yurda dönüşünde Aydın
ve Muğla liselerinde öğretmen
olarak çalıştı. 1969’da TRT’ye geçti. 1982’de emekli oluncaya
kadar değişik yöneticilik görevlerinde
bulundu. 1982-1989 yılları arasında
çeviri yaparak hayatını kazandı.
1989-2000 yılları arasında
bazı yayınevlerinde
editör ve yayın yönetmeni olarak çalıştı. 2000-2012 yılları
arasında Hürriyet gazetesinde, Nisan 2012-Mayıs 2014 tarihleri arasında Aydınlık gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Halen Cumhuriyet
gazetesinde köşe yazarlığı yapmaktadır.
Şiirleri; Fransızca (4), Yunanca (2), Bulgarca (4), İtalyanca ve Makedonca dillerinde kitap olarak yayımlandı.
Şiir ve yazıları; Almanca, Çuvaşça,
Hinduca, İbranice, İngilizce,
İspanyolca, İtalyanca,
Macarca, Portekizce, Romence, Rusça ve Sırpçaya
çevrildi.
1990 yılında Fransız “L’Officier de l’Ordre des Arts et des Lettres”
onur belgesine değer görüldü. Mallarmé Şiir Akademisi ve Avrupa Şiir Akademisi üyesidir.
İnce’nin Eserleri:
Şiir: Kargı (1963). Tutanaklar (1967), Kiraz Zamanı (1969), Karşı Yazgı (1974), Rüzgâra Yazılıdır (1979), Elmanın Tarihi (1981), Kentler
(1981), Yedi Deryalar Geçsen (1983), Siyasetname (1984), Eski Şiirler (1985), Hayatbilgisi
(1986), Zorba ve Ozan (1987), Başak ile Terazi (1989), Burçlar Kuşağı (1989), Can Yelekleri
Tavandadır (1989), Gürlevik (1990),
Gündönümü Gündönümü (1992), Yazın Sesi (1994), Uykusuzluk (1996), Mani-Hayy (1998), Evren
Ağacı (2000), Ot Hızı (2002), Keskindoreke Fındınfalava, (2006), Magma ve Kör
Saat, (2007), Ağustos 1936, Annemin Karnında Son Bir Ay (2008), Bir Ana Heykeli
(2008), Toplu Şiirler V (2012) içinde: René Char’ın Bostanında Sabah Gezintileri, Gündoğan Koşmaları, Şu Bizim Ömer Kaleşi’nin İşleri, Başka Dünyalar da Var ama Hepsi
Bu Dünyada, Yüreğin Üzerinde Bir Mühür Gibi,
Missa Sine Nomine; Elli Yıl Sonra “Kargı” (2014), Kara Delikle Bir
Yolculuk & Tersine ya da Sapkın Ayetler (2014).
Seçme ve Toplu Şiir: Güneş Saati (1990), Seçme
Şiirler (1998), Tekvin, Toplu Şiirler 1. (1994), Delta. Toplu
Şiirler 2. (1994), Tohum Ölürse, Toplu Şiirler 3. (1994), Yağmur
Taşı, Toplu Şiirler 4. (1995), Bütün Şiirlerim 1. (2001), Bütün
Şiirlerim 2. (2002), Bütün Şiirlerim 3. (2003), Toplu Şiirler 1,
Rüzgâra En Yakın Yerde (2010), Toplu Şiirler II, Susan Denizin Sesiyle
(2010), Toplu Şiirler III, Bir Başka Dil (2010), Toplu Şiirler IV.
Şaman Sözü (2010), Toplu Şiirler V, Uzaktan Daha Uzak. Yakından Daha
Yakın (2012), Bütün Şiirleri 1. Cilt (2022), Bütün Şiirleri 2. Cilt
(2022), Bütün Şiirleri 3. Cilt (2023), Bütün Şiirleri 4. Cilt
(2023), Bütün Şiirleri 5. Cilt (2023).
Eleştirel Deneme: Yazmasam Olmazdı (Doğan
Kitapçılık, 2004), Mahşerin Üç Kitabı (Doğan Kitapçılık, 2005).
Denemeler ve Siyasi Yazılar: Şiir ve Gerçeklik (1985, 1995, 2001, 2011), Söz
ve Yazı (1991), Tabula Rasa
(1992, 2002, 2011), Yazınsal Söylem Üzerine (1993, 2002, 2013), Dinozorca (1993), Tarih
Bağışlamaz (1994), Çile Törenleri
(1995), Bu Ne Biçim Memleket (1996), Yaşasın Cumhuriyet (1999), Şiirde Devrim (2000, 2008, 2015), Gördüğünü Kitaba Yaz (2002), Pazar Yazıları (2002), Tersi Yüzü (2003), Isırganın Faydaları (2004), Yedi Canlı Cumhuriyet (2004, 2009), 100 Pazar
Yazısı (2004), Denek Taşı (2006), Fesatlar Sarmalında Türkiye (2007), Cumhuriyetsiz
Demokrasi (2009), Demokrasisiz Demokrasi (2009), Direnen
Cumhuriyet (2010), Kırlangıcın Okuma Uçuşu (2010), Demokrasi ile
Diktatorya Arasında (2011), Cehaletin
Rönesansı (2013), Egemenlik
Cehaletindir (2014), Ne Var Ne Yok? (2014), Türk Aydınlanması ve Laiklik (2020), AKP’nin Kısa Tarihi: Türk Sağının İdeolojik ve Siyasi Arka Planı (2020), AKP’den Masallar (2021).
Söyleşi: Ne Altın Ne Gümüş (1997).