Şeytana Satılan Ruh ya da Kötülüğün Egemenliği

Çevirenin Önsözü

Bütünsel (Integrale) Gerçeklik

Gerçeğin Sınırlarında Dolanmak

Derin Bir Yanılsama/İllüzyon içinde Yaşayan Dünya Üzerine

Akla Gelebilecek En Kolay Çözümler

Do You Want To Be Free?

Do You Want To Be Anyone Else?

Gösterge Nasıl Öldürüldü?

İletim, İletişim ve Diğer Ağların Yol Açtığı Zihinsel Diaspora

Hepimiz Birer Agnostik=Bilinemezciyiz

Saldırıya Uğrayan İmge

Kendi Kendinin… Çağdaşı Bir Sanat

Sanal Evren ve Haber Dünyası

Kötülük ve Mutsuzluk

Kötülüğün Egemenliği

Politika Çanları Kimin için Çalıyor?

(Pavillon D’or/) Altın Mabet’in Yakılması

İkiliğin Geri Dönüşü (Yeniden Alevlenmesi)

Kırılma Çizgileri

Birbirine Koşut Evrenler

Existential Divide

Time Divide

Geçmişin Düşsel Bir Şekilde Yeniden Canlandırılması (Anamnèse)

Çevirenin Önsözü

Şeytana Satılan Ruh ya da Kötülüğün Egemenliği, yazarın bir yandan (aynı anda) oldukça ağır iki hastalık geçirirken bir yandan da büyük bir tutku ve olağanüstü bir enerji harcayarak üretmiş olduğu tek metin.

Baudrillard, burada yaklaşık otuz yıllık terminolojisini gözden geçirerek örneğin: Gerçek, gerçeklik, illüzyon, simülasyon, sanal, sanal evren, çağdaş sanat vb. klasikleşmiş kavram ve deyimleri yeniden derleyip toplayarak güncelleştirmekte ve çok daha kolay bir şekilde anlaşılmalarını sağlamaktadır. Bunların yanısıra İyilik ve Kötülük kavramlarının yerini günümüz tüketim toplumlarında Mutluluk ve Mutsuzluk kavramları aldığından, İyilik ve Kötülük kavramlarının bir anlamda, o toplumlar tarafından saf dışı edildiklerini, yani bu toplumların manikeen bir İyilik ve Kötülük anlayışının ötesine geçen toplumlar olduklarını iddia etmektedir.

Özellikle Bütünsel Gerçeklik ve İkili Devinim’in önemine değinen yazar “Bütünsel Gerçekliğin”, bütün dünyayı sarıp sarmalayan ve dünyanın Televizyon, İnternet ve çeşitli Net ağları, yazılı ve görsel iletişim araçları aracılığıyla algılanarak, çözümlenmesi ya da yorumlanması sonucunda ortaya çıkan bir gerçeklik olduğunu söylemektedir. Ancak Sanal Gerçeklik üzerine kurulu bir bilgilendirme ve çözümlemenin yanlış ve yanıltıcı bir şey olduğunu eklemeyi unutmamaktadır. Çünkü insanların yüz yüze gelmedikleri bir gerçekliği, bu gerçekliğin ikizi (simülakrlar) sayılan görüntüler üzerinden değerlendirmelerinin hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur.

Burada devreye Baudrillard’ın “Gerçeklik İlkesi” dediği şey girmektedir. Baudrillard başlangıçta Modern olarak nitelendirilen ve zamanla Tüketim toplumlarına dönüşen toplumların son bir, iki yüz yıldan bu yana dünyayı belli bir gerçeklik ilkesi doğrultusunda algılayıp, yorumladıklarını dolayısıyla bu ilke dışında kalabilen bir gerçeklikten söz edilemeyeceğini söylemektedir. Özetle, burjuva-sosyalist dünya görüşleri üzerine oturan bir diyalektik aracılığıyla oluşan bu gerçeklik ilkesi yirminci yüzyılın son çeyreğine doğru dağılma, parçalanma aşamasına gelmiştir.

Yazara göre gerçeklik ilkesinin ortadan kaybolması yeni bir gerçeklik anlayışına yol açmak yerine, görüntüler üzerine kurulu bütünsel bir gerçeklik (simülasyon evreni, sanal bir evren) evreninin oluşmasına yol açmıştır. Dolayısıyla ilkesinden yoksun bir gerçekliğin gerçeklik olarak algılanması mümkün görünmemektedir.

Bu arada bütün dünyayı tek bir bütünsel gerçeklik şemsiyesi (tek kutup) altına toplama arzusunu çılgınca ve gerçekleşmesi olanaksız bir arzu olarak değerlendiren Baudrillard, bunun nedenini İkilik ya da İkili Devinim dediği şeye bağlamaktadır.

Dünyada olup biten ve insanların başına gelen olayların bir tür nesnel yazgı, alınyazısı sonucunda gerçekleştiğini iddia eden yazar bu olguyu şöyle açıklamaktadır. Bir yanda bireysel ve kolektif irade tarafından sürdürülen somut ve nesnel bir yaşam/yaşantı söz konusuyken; diğer tarafta bu bireysel ve kolektif iradeye kendini dayatan bir başka süreç vardır. Bu ikinci süreç, birinci sürecin aksi yönde ancak ona koşut bir şekilde ilerlemektedir. Birinci süreç ikinciden tamamıyla bihaber olup, ikinci süreç tarafından gerçekleştirilen olayların da baş sorumlusudur. Örneğin küresel gücün dünya toplumları üzerindeki denetim ve baskısı 11 Eylül gibi bir olayın yaşanmasına neden olmuştur. Bir anlamda Baudrillard’a göre 11 Eylül modern tüketim toplumlarının kendilerine rağmen hazırlamış oldukları bir sonuçtur, zira uyguladıkları iki yüzlü politikalar farkında olmadan beklenen sonucun tam aksi sonuçlara yol açabilmektedir.

Yazar küresel güç yandaşlarının tek kutuplu bir dünya düşünü sürdürmekte ısrar ve inat ettikleri takdirde 11 Eylül’den çok daha büyük boyutlu terörist eylemlere davetiye çıkartabileceklerini iddia etmektedir.

* * *

Modern tüketim toplumlarının artık İyilik ve Kötülük kavramlarını saf dışı etmiş olduklarını ve özellikle Kötülüğün yerini Mutsuzluk kavramının almış olduğunu ve bu dönüşümün nasıl devasa bir pazara yol açmış olduğunu açıklamaktadır.

Bunların yanısıra tüketim toplumlarında göstergenin nasıl katledilmiş olduğunu, mevcut durumda iki boyutlu sabit fotoğraf imgesinin nasıl en saf ve kusursuz imge niteliğine sahip olabildiğini, tamamıyla ortadan kaybolmuş bir sanatın nasıl sistemin mantığına uygun bir şekilde salt irrasyonel bir ticarî nesneye dönüşmüş olduğunu açıklamaktadır.

Yazar klasik temalarından biri olan ölüm ve yaşam teması konusunda da yeni ironik görüşler sunmaktadır.

Bu kitabı oluşturan metinlerin önemli bir bölümünün ağırlıklı olarak gerçek, gerçeklik ve görüntü, imge, gösterge ilişkileriyle iletişim araçları üzerinde yoğunlaştıkları görülmektedir.

Elinizdekinin oldukça ağır bir metin olmakla birlikte, çok büyük bir keyif alınarak okunabilecek bir metin olduğunu düşünüyorum.

 Oğuz Adanır

 İzmir, Eylül 2005